نویسنده و محقق : اشکان ارشادی از کرمانشاه 

بحث لهجه در زبان های دنیا یک بحث پیچیده و طویل است و باید یک لهجه را از تمامی جهات بررسی کرد. در عربی علم نحو این مهم را به عهده دارد. در دیگر زبان‌ها یک زبانشناسی خوب و کامل باید صورت گیرد که می‌توان به نوشته‌های علم نحو در مورد زبان‌های دیگر نیز توجه داشت. یک لهجه صورتی از یک زبان واحد است که تحت تأثیر عواملی، تلفظ های متفاوت می یابد که این تفاوت نسبت به زبان اصلی یا لهجه ای است که رسمی شده و صورت معیار یک زبان قرار گرفته است. 

لهجه می تواند لغات بیگانه را بیشتر نسبت به زبان اصلی و معیار ، بپذیرد و از آن‌ها در تکلم استفاده کند.لهجه هایی هستند که آنقدر نسبت به زبان پایه و معیار تفاوت پیدا کرده‌اند که دیگر زبانی مستقل شده‌اند.

برای درک خوانندگان من ناگزیرم که فارسی یا ترکی را مثال بزنم و در نهایت عربی را مثال بزنم! اغلب با وجود اینهمه تحصیل در راهنمایی و دبیرستان ولی بازهم با زبان عربی غریبه هستند پس زبان فارسی و ترکی را مثال می زنم.

زبان فارسی ای که اکنون من می نویسم فارسی دری است! لهجهٔ رسمی و ثبت و ضبط شدهٔ دری!

ولی توجه داشته باشید که فارسی دری در گذشته بسیار پیچیده تر و ثِقل و سخت تر ازین نوشته‌های من بوده‌است. نمونه‌هایی را بعداً برای مثال می آورم ولی فعلاً از امروزه مثال می زنم! به لهجهٔ فارسی تهرونی و لهجهٔ فارسی شیرازی و فارسی تحت گفتار ترکان و لهجهٔ فارسی مشهدی و لهجهٔ فارسی کرمانشاهی توجه کنید.ابتدا لهجهٔ معیار را می نویسم و سپس از دیگر لهجات مثال می آورم.

لهجهٔ فارسی کرمانشاهی

اَری باوا ، ولی دِلِم شِکانیدی! دی یَ وِلِمان کَ بِریمان ، کار داریمان! ساعتَم افتاده رو پنج ، هنوز اینجانَ ایمان ها! دی چَنی بایَ منتظر باشیمان! وَخدا کار داریمان!

ترجمه: آره بابا ، ولی دلم شکستی! دیگر ول کن تا که برویم. کار داریم. ساعت هم از پنج گذشته! هنوز اینجا هستیم. دیگر چقدر باید منتظر باشیم. به خدا کار داریم.!